Dziegieć - leczenie łuszczycy, rodzaje i co to jest?

2021-03-24
Dziegieć - leczenie łuszczycy, rodzaje i co to jest?

Dziegieć to gęsta, ciemnobrunatna ciecz o wysokich właściwościach antyseptycznych i grzybobójczych. Otrzymujemy ją w procesie suchej destylacji drewna – najczęściej drzew i krzewów. Jest popularnym składnikiem wielu preparatów dermatologicznych przeznaczonych do pielęgnacji każdej problematycznej skóry. Ze względu na swoje silne działanie złuszczające, przeciwzapalne i przeciwświądowe cieszy się dużym uznaniem wśród osób z łuszczycą, wypryskiem alergicznym, łojotokowym zapaleniem skóry czy nawracającym łupieżem.

Dziegieć - co to jest?

W medycynie ludowej dziegieć znany jest od ponad 2000 lat. Początkowo wykorzystywany był jako doskonały antyseptyk, czyli środek niszczący drobnoustroje i bakterie. Nanoszono go bezpośrednio na odzież (najczęściej lnianą lub wełnianą) w celu ochrony skóry przed robakami, insektami i innymi pasożytami. W gospodarstwie domowym zalecany był do leczenia schorzenia kopyt czy racic np. wrzodu podeszwy u krów. Miał również zastosowanie czysto praktyczne – świetnie uszczelniał beczki i inne drewniane pojemniki. Służył do impregnacji skóry, sznurów i lin. Smarowano nim także piasty w rowerach i wózkach.

Obecnie dziegieć stosowany jest głównie w medycynie i kosmetologii, jako środek złuszczający, łagodzący stany zapalne i zmniejszający świąd. Bardzo dobrze wzmacnia funkcję bariery naskórkowej, czyli chroni go przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Znajdziemy go więc w wielu preparatach na łuszczycę:

Dziegieć – Rodzaje

Jednym z najpopularniejszych dziegci kojarzonym z łuszczycą był swego czasu dziegieć węglowy, zwany również smołą węglową, dziegciem mineralnym czy proderminą. W przeciwieństwie do dziegci drewnianych, smoła węglowa pozyskiwana jest w destylacji z węgla kamiennego. W ten sam sposób otrzymujemy również oleje smołowe czy paki węglowe stosowane np. w produkcji asfaltu.

Przyjmuje się, że dziegieć węglowy po raz pierwszy został zastosowany w leczeniu łuszczycy w 1925 roku w terapii opracowanej przez amerykańskiego dermatologa Williama H. Goeckermana. Przygotował on schemat leczenia łuszczycy o umiarkowanym i ciężkim stopniu nasilenia zmian, który opiera się na połączeniu smoły węglowej ze sztucznym promieniowaniem ultrafioletowym. Do tej pory, choć minęło prawie 100 lat od wprowadzenia tej metody, „terapia Goeckermana” (bo tak jest oficjalnie nazywana) cieszy się dużym uznaniem wśród dermatologów ze względu na jej wysoką skuteczność.

Mimo to, smoła węglowa coraz rzadziej wykorzystywana jest w leczeniu ambulatoryjnym łuszczycy. Przede wszystkim, pojawia się sporo głosów na temat kosztów leczenia. Część badaczy twierdzi nawet, że stosowanie smoły węglowej razem z naświetleniami wynosi tyle co leczenie biologiczne. Dodatkowo, badania laboratoryjne prowadzone na myszach wykazują mutagenne działanie smoły węglowej, co oznacza, że ma ona właściwości kancerogenne i może prowadzić do rozwoju nowotworu skóry. Pierwsze udokumentowane doniesienia na temat rakotwórczego działania proderminy pojawiły się w 1948 roku, kiedy u mężczyzny leczącego się miejscowo smołą węglową zauważono zmiany skórne charakterystyczne dla raka płaskonabłonkowego skóry.

Alternatywą dla dziegci węglowych są dziegcie drzewne. To substancje pozyskiwane z krzewów i drzew, które wykazują tak samo silne działanie terapeutyczne, a nie niosą za sobą tak dużego ryzyka wystąpienia skutków ubocznych. W preparatach z dziegciem drzewnym najczęściej znajdziecie:

  • dziegieć sosnowy,
  • dziegieć brzozowy,
  • dziegieć jałowcowy,
  • dziegieć bukowy.

W ich składzie występuje ponad 10 tys. różnych organicznych składników (np. ksylenole, benzen czy naften) mających bezpośredni wpływ na poprawę stanu skóry z łuszczycą. W przeciwieństwie do dziegci węglowych, dziegcie drzewne nie brudzą ubrań i pościeli, nie podrażniają skóry i nie są fototoksyczne, czyli nie posiadają właściwości fotouczulających i nie wywołują miejscowego uszkodzenia skóry w wyniku działania promieni słonecznych.

Dziegieć brzozowy a łuszczyca

Dziegieć brzozowy to jeden z najczęściej stosowanych dziegci drzewnych w miejscowym leczeniu łuszczycy. Jak sama nazwa wskazuje, dziegieć brzozowy pozyskiwany jest w procesie destylacji na zimno z brzozy, a dokładniej jej gałęzi lub kory. Podobnie, jak każdy dziegieć i ten ma postać gęstej, lepkiej cieczy o dość charakterystycznym zapachu. Wielu osobom kojarzy się on ze smołą, choć znajdą się też takie, które stwierdzą, że pachnie on suszonymi śliwkami.

W preparatach na łuszczycę owłosionej skóry głowy czy skóry gładkiej ciała odnajdziemy całkowicie bezpieczny i wysoce skuteczny w swoim działaniu dziegieć brzozowy. Wykazuje on silne działanie dezynfekujące i keratolityczne, czyli zapobiega powstawaniu nowych blaszek łuszczycowych. Jako dodatek do szamponów na łuszczycę głowy – doskonale oczyści skórę ze zrogowaciałych warstw naskórka i ułatwi usunięcie łusek. Dodany do żeli myjących i mydeł doprowadzi do czystości każdą skórę mającą skłonność do przetłuszczania i powstawania wyprysków.

Dziegieć sosnowy a łuszczyca

Podobnie jak swój kolega dziegieć brzozowy, dziegieć sosnowy to naturalna substancja uzyskiwana w procesie destylacji gałęzi, kory i drewna sosny. Jak każdy dziegieć, wykazuje tak samo wartościowe właściwości złuszczające i oczyszczające. Jest składnikiem aktywnym, który na stałe zagościł w produktach pielęgnacyjnych dedykowanych osobom z przewlekłymi chorobami skóry. Świetnie sprawdzi się w preparatach dla osób z łuszczycą ograniczoną, czyli taką, której zmiany nie są rozsiane po całym ciele a zlokalizowane najczęściej w jednym miejscu np.

  • na skórze głowy,
  • dłoniach i podeszwach stóp,
  • łokciach i kolanach,
  • pachwinach i podudziach,
  • okolicach krzyżowych i lędźwiowych.

Dziegieć sosnowy występuje w wielu preparatach na łuszczycę np. szamponach do owłosionej skóry głowy, mydłach, żelach czy balsamach.

Dlaczego dziegieć stosuje się w leczeniu łuszczycy?

Dziegieć to substancja, która od wieków była wykorzystywana w leczeniu chorób skóry i łagodzeniu ich dolegliwości. Wciąż nie ma sobie równych jeżeli chodzi o jej zdolności złuszczające, antyseptyczne czy redukujące. Choć stosowanie smoły węglowej w warunkach szpitalnych powoli odchodzi do lamusa, preparaty z dziegciem drzewnym wciąż cieszą się uznaniem wśród osób z przewlekłymi chorobami dermatologicznymi.

Dziegieć brzozowy, jałowcowy czy wierzbowy dodany do szamponów na owłosioną skórę głowy czy balsamów na skórę gładką ciała z łuszczycą wykazuje silne właściwości odkażające i tonizujące. Poradzi sobie z oczyszczeniem każdej, nawet najbardziej problematycznej skóry z łuszczycą. Szampony z dziegciem drzewnym może stosować każda osoba z łuszczycą, ale również jej bliscy z atopowym zapaleniem skóry, łojotokowym zapaleniem skóry czy łupieżem.

Jak sami widzicie, określenie „produkt uniwersalny” jest w tym przypadku jak najbardziej adekwatne. Nie bez powodu preparaty z dziegciem często mają dopiski „wielofunkcyjne”, gdyż mimo regularnie prowadzonych badań na tą substancją aktywną, wciąż nie jesteśmy w stanie poznać ich wszystkich dobroczynnych właściwości, a jest ich multum! Wpływ mają na to niezliczone organiczne składniki znajdujące się w dziegciu. To one właśnie one sprawiają, że nasza skóra tak, dobrze wygląda. A co najważniejsze, produkty z dziegciem można stosować w postaci kuracji uzupełniającej podstawowe leczenie, w leczeniu objawowym dla złagodzenia istniejących zmian czy w okresie remisji aby zapobiec nawrotom choroby.

Zainteresowany? Sprawdź, jakie preparaty z dziegciem przygotowaliśmy dla Ciebie w naszym sklepie.

Pokaż więcej wpisów z Marzec 2021

Polecane

pixel